Dit is de vertaling van het Engelstalige artikel ”Tame the Social Media Monster!” door Gerald E. Weston, verschenen in het Tomorrow’s World magazine van maart-april 2018

We hebben allemaal diepgaand te maken me veranderende technologieën. Velen van u die dit lezen, hebben een Facebook-pagina of een Twitter-account of gebruiken andere platforms zoals Instagram en Snapchat. We nemen computers en platforms voor vanzelfsprekend aan, alsof ze altijd bestaan hebben. Wat is onze wereld de afgelopen 30 jaar veranderd!

Het internet is een encyclopedie van gemakkelijk toegankelijke informatie. Stel uw smartphone een vraag en een vrouwelijke stem komt binnen een paar seconden met het antwoord terug. Kinderen kunnen nu bevelen geven aan Alexa en Cortana [van resp. Amazon en Microsoft, NL-red.] : ’Alexa, stofzuig mijn kamer.’ ’Cortana, doe het licht aan.’

De voordelen van deze nieuwe technologieën, apparaten en programma's liggen voor de hand, maar beginnen er barsten in onze elektronische mediastructuur tevoorschijn te komen? Sommige autoriteiten zeggen van wel en luiden de alarmbel. Er zijn bijvoorbeeld zorgen over privacy. Hoeveel van onze privélevens wordt er verkocht en aan wie? Worden wij door Google, Amazon, Microsoft of anderen afgeluisterd? Wie breken er wellicht in onze huisbeveiligingssystemen in? Maar de zorgen strekken zich verder uit. Wat doet deze nieuwe wereld met ons, en waar gaat dit naartoe? Het World Wide Web, social media en de apparaten die dit alles mogelijk maken, veranderen de manier waarop we onze tijd besteden, hoe we communiceren en hoe we met elkaar omgaan.

Neem bijvoorbeeld Alexa en soortgelijke 'digitale assistent' hulpmiddelen. Sommige autoriteiten vrezen dat kleine kinderen in de war kunnen raken over het verschil tussen echte en denkbeeldige mensen. Ze hebben zorgen over communicatieve vaardigheden. Wie onderwijst nog alstublieft en dank u? Wie bewaakt de toon van de stem en de houding? Leiden we onze kinderen op tot bazige ‘onvriendelijke gebruikers’ van ‘gebruiksvriendelijke’ apparaten? Zullen ze op dezelfde manier met echte mensen omgaan?

En, vervangen Alexa of Cortana God in hun leven? Denk hier eens over: ‘Alexa, vraag de meditatiestudio om een meditatie.’ Uw kind kan dan de volgende beschrijving als antwoord krijgen: ‘Langzaam ademen is een yogaoefening die het zuurstofniveau in je hersenen verhoogt en giftige stoffen uit je lichaam verwijdert, stress vermindert, het immuunsysteem stimuleert en longen en hart versterken.’ Dat klinkt voor veel mensen onschuldig, maar is dat wel zo? Helpt het iemand gewoon te ontspannen, of wordt iemand erdoor toegankelijk gemaakt voor hindoepraktijken en -ideeën over wat meditatie is?

Ongewilde gevolgen

U zou deze zorgen als overdreven reactionair kunnen negeren, maar sommige van de grootste namen in de industrie uiten nu hun spijt over waar ze ons hebben gebracht. Het is zo snel gegaan en als er één basisprincipe is waarover het goed is na te denken, dan is het de wet van ongewilde gevolgen. Terwijl sommige van deze social media ondernemers geld bijeen blijven harken, geven anderen blijk van hun ernstige bezorgdheid over de monsters die zij persoonlijk hebben helpen scheppen. Hun bezorgdheid betreft de kinderen en de samenleving in het algemeen.

Het is misschien tijd om de stand van zaken op te nemen en uzelf af te vragen: Wat doen de social media en al haar verwante technologieën met mij en met mijn familie? De weg is mooi, maar waar leidt deze mij naartoe?

In een recent RT-artikel met de titel “Phone addiction can mess up brain chemistry, study finds” [Telefoonverslaving kan de chemie in de hersenen in de war sturen, zo blijkt uit onderzoek] wordt ons verteld: "Wetenschappers van de Koreaanse universiteit ontdekten dat tieners die obsessief hun mobiele toestellen gebruikten hoger scoorden op gestandaardiseerde testen die mentale stoornissen op het spoor komen. De test mat in welke mate het gebruik van internet en smartphone de dagelijkse routines, het sociale leven, de productiviteit, slaappatronen en gevoelens beïnvloedden." Dezelfde bron meldde het volgende: "Een recente studie wees uit dat 46 procent van de Amerikanen [zeggen] dat ze niet zonder hun smartphone zouden kunnen leven, volgens een onderzoek van het Pew Research Centre. Wetenschappers kijken steeds meer naar verstoringen in de glutamaat/Gaba-glutamine cyclus wegens een verscheidenheid aan neurologische stoornissen en aandoeningen zoals epilepsie, Alzheimer en autisme" (RT.com, 14 december 2017).

Het is duidelijk overdreven om te suggereren dat ‘ze niet zonder hun smartphone zouden kunnen leven’, maar het toont de verslavende aard van deze apparaten en hun belangrijke plaats in het leven van te veel mensen, en ‘verslavende aard’ is geen overdrijving. Sommige ‘tech-managers’ en oprichters van social media geven dit nu toe. Belangrijke spelers in Silicon Valley luiden de alarmbel. De naam Sean Parker is niet zozeer een begrip als Mark Zuckerberg, maar zijn invloed wordt door elke Facebook-gebruiker gevoeld.

Leven met spijt

Parker is een gigant waar het gaat om social media en volgens de informatie over hem op Biography.com "een lieveling van de ‘tech wereld’. Begonnen als een losgeslagen computer-hacker in zijn tienerjaren, toonde Parker zijn vroege buitengewone begaafdheid als medeoprichter van het computerservice bedrijf op het gebied van ‘file-sharing’ [het delen van bestanden, NL-red.] Napster. Later werd hij de oprichter en president van Facebook. Hij is naar verluidt meer dan $ 2 miljard waard.”

Kort geleden sprak Parker zich uit met betrekking tot de gevaren voor en de schade aan de cultuur en aan individuen door platforms als Facebook en Twitter. Hij deed dit eind 2017 uit de doeken tegenover Axios, een internet nieuwsbron, en legde uit hoe Facebook bewust ontworpen was om mensen aan het gebruik ervan verslaafd te maken.

Hij zei: "De gedachtegang achter het opzetten van deze processen, waarvan Facebook de eerste vrucht was … ging helemaal over: Hoe verbruiken we zoveel mogelijk van uw tijd en bewuste aandacht”, en “En dat betekent dat we u zo af en toe als het ware een ‘dopaminestootje’ moeten geven, omdat iemand een foto of ‘post’ of wat dan ook ‘likete’ of er commentaar op gaf.... Het is een terugkoppeling ter bevestiging van uw social media status.” ... precies wat een hacker als ik zou verzinnen, omdat je misbruik maakt van een kwetsbaarheid in de menselijke psychologie. De uitvinders, de makers – dat ben ik zelf, het is Mark [Zuckerberg], het is Keven Systrom op Instagram, het zijn al deze mensen – die dit bewust begrepen”, voegde hij toe. "En toch hebben we het gedaan."

Parker bekende ook eerder in het interview: "Ik weet niet of ik de gevolgen werkelijk begreep van wat ik zei [door het gebruik van social media te bevorderen], gezien de ongewilde gevolgen van een netwerk wanneer het uitgroeit tot een miljard of 2 miljard mensen en ... het verandert letterlijk je verhouding met de samenleving, met elkaar.... Het belemmert waarschijnlijk de productiviteit op vreemde manieren. God alleen weet wat het doet met de hersens van onze kinderen" (Mike Allen," Sean Parker unloads on Facebook: ‘God only knows what it’s doing to our childrens’s brains,’” Axios.com, 9 november 2017).

De doos van Pandora

Een andere gigant op het gebied van social media is Evan Williams. Hij is mede-bedenker van Blogger en een oprichter van Twitter, waar hij de grootste aandeelhouder is, geen geringe geloofsbrieven. In een artikel in de New York Times wordt hij "de man die de doos van Pandora geopend heeft" genoemd, en verder wordt er gezegd: "Voordat hij kwam, hadden mensen weinig plaatsen om naartoe te gaan met hun overlopende emoties en wilde meningen, anders dan een ingezonden brief naar een krant te schrijven of een tirade af te steken tegen de buren." Op de vraag hoe hij vindt dat het gaat, zegt hij: “'Ik denk dat het internet kapot is'. In feite gelooft hij dit al sinds enige jaren. Maar het wordt erger. 'En het is voor veel mensen veel duidelijker geworden dat het kapot is.'"

Het artikel in de New York Times legt vervolgens uit: "Mensen gebruiken Facebook om zelfmoorden, mishandelingen en moord realtime te laten zien. Twitter is een bijenkorf van ‘trolling’ [onrust stoken, afkraken, confronteren en uitlokken etc.] en gescheld die deze niet in staat blijkt te stoppen. Nepnieuws of het nu gemaakt is met het oog op ideologie of het behalen van profijt tiert welig."

Ev, zoals hij vaak genoemd wordt, heeft het vaker meegemaakt. Hij is wat de meeste mensen als enorm succesvol beschouwen, maar de vraag moet gesteld worden: is hij gelukkig? "Na roem en rijkdom komt spijt. Dhr. Williams probeert wat dingen te repareren. Op verschillende wijzen doen Google en Facebook dat ook, en zelfs Twitter. Dit is een tijd voor lapmiddelen en beloften. Het probleem met internet, zegt dhr. Williams, is dat het extremen beloont. Stel dat u op weg bent en een auto-ongeluk ziet. Natuurlijk kijkt u. Iedereen kijkt. Het internet interpreteert dergelijk gedrag in de zin dat iedereen erop uit is auto-ongelukken te zien, en dus probeert daarin te voorzien.” Hij bekende verder: “‘Ik dacht dat zodra iedereen vrijuit zou kunnen spreken en informatie en ideeën uitwisselen de wereld automatisch een betere plaats zou worden’, zei dhr. Williams. 'Daar had ik het mis'" (Streitfield, David."'The Internet Is Broken’: @ev Is Trying to Salvage It [Het internet is kapot: @ev probeert het te redden]”, NYTimes.com, 20 mei 2017).

Vrije meningsuiting verloren

De overtuiging heerst dat het internet in het algemeen, en social media in het bijzonder, de vrijheid van meningsuiting bevorderen. Dit is mythe! Het is bekend dat de uitvoerende leidinggevenden in Silicon Valley tot de meest liberale mensen behoren, en de wereld naar hun zin veranderen door politieke correctheid. Jonge millennials [geboren tussen ca 1980 en 2000, NL-red.] papegaaien ideeën die omhelst werden door socialistische universiteitsprofessoren. Dit heeft een reactie teweeggebracht van individuen die de identiteit en historische waarden van hun landen verloren zien gaan. De reactie komt soms in de vorm van nazistische en witte racistische haattaal, en dit op zijn beurt ‘rechtvaardigt’ dan pogingen om alles wat maar als haattaal gezien wordt te onderdrukken.

Echte haattaal bestaat en behoort door alle verstandige mensen overal veroordeeld te worden, maar hier is het probleem: hoe precies definieer je haattaal? Dit is lang niet zo eenvoudig als het lijkt, omdat niet iedereen het eens kan worden over wat het is. Veel van wat onliberaal links als haattaal bestempelt is niets anders dan politiek incorrect verschil van mening.

Mensen die anti-abortus [Eng.: pro-life, NL-red.] zijn bijvoorbeeld, die oprecht van mening zijn dat abortus moord is en zich ten gunste van de meest kwetsbare en weerloze menselijke wezens uitspreken, worden vaak als fascistische haatzaaiers afgeschilderd. Daarentegen worden diegenen die zichzelf beschouwen als voor vrije keus voor abortus [Eng.: pro-choice, NL-red.] en het aan stukken scheuren en het uit de baarmoeders van hun moeders zuigen van kleine ongeboren baby's ondersteunen, echter vrijwel nooit als leden van een ‘haatgroep’ bestempeld. Indien iemand de voorgaande beschrijving van abortus niet ‘prettig’ vindt, zet u er overheen! Open de ogen, want dit is precies wat in veel gevallen gebeurt. Waarom heet de waarheid vertellen ‘haat’?

Evenwel is het begrijpelijk, als gevolg van werkelijke haattaal die mensen tot geweld tracht aan te zetten, samen met nepnieuws en groffe discussies, dat er een dringende oproep is om dergelijke berichten op social media en internet in het algemeen te controleren en te verwijderen. Google nam in 2017 10.000 mensen aan voor in het bijzonder dit doel. Twitter volgde spoedig om hetzelfde te doen. Fox News rapporteerde het volgende over dit initiatief:

De wijzigingen die vorige maand [november 2017] aangekondigd werden verruimen Twitters 'beleid ten aanzien van haatdragend gedrag' om elke account ... die “bedreigingen met geweld, meerdere lasterpraktijken, allerlei kwalificaties, racistische of seksistische toespelingen laat zien , of angst aanwakkert of iemand tot minder dan een mens neerzet”, permanent te schorsen. ... Hatelijk beeldmateriaal zal nu onder Twitters ‘gevoelige mediabeleid’ vallen, en dat zal alle "logo’s, symbolen, of afbeeldingen omvatten waarvan het doel is vijandigheid en boosaardigheid jegens anderen op basis van hun ras, religie, handicap, seksuele geaardheid, of etniciteit/nationale afkomst te bevorderen." En deze beleidswijzigingen zijn van toepassing "zowel op als buiten het platform" (Carbone, Christopher. “‘Twitter begins purge of far-right accounts as new hate speech rules take effect [Twitter begint met het verwijderen van extreemrechtse accounts bij het van kracht worden van nieuwe regels tegen haattaal]." FoxNews.com, 18 december 2017 ).

Ziet u het gevaar? Hoe zullen zij “seksistische toespelingen”, ’angstaanwakkering’ of iemand als 'minder dan een mens neerzetten’ definiëren? Hoe zullen zij bepalen wat iets maakt tot het bevorderen van vijandigheid tegen religie of seksuele geaardheid? Met het gegeven van politieke correctheid, agressie in het klein en het gemak waarmee liberale universiteitsprofessoren studenten ervan overtuigen dat ze zich beledigd moesten voelen, kunnen we dan niet zien waar dit naartoe gaat?

Mocht iemand nog twijfelen aan het onliberale vooroordeel met betrekking tot en de groeiende censuur van legitieme discussie, overweeg dan de zaak van het PragerU-kanaal op YouTube. Van PragerU werden op het platform zoveel video's geblokkeerd dat ze in 2017 een rechtszaak tegen Google, de eigenaar van YouTube, aanspanden. Iedereen die bekend is met PragerU weet dat het geen Google-verboden overtreedt. Op het moment van dit schrijven bevatten hun video's geen schadelijke of gevaarlijke inhoud, geen naaktheid en geen seksueel materiaal. De inhoud bevat geen gewelddadige of grafische voorstellingen. Ze respecteren auteursrechtwetten, ze vermijden spamberichten , misleidende metadata en zwendelarij, en ze doen niets dat kinderen in gevaar brengt.

In het persbericht van PragerU waarin ze hun rechtszaak tegen Google en YouTube aankondigen, citeren ze de voormalige Californische gouverneur Pete Wilson: "Dit is discriminatie van vrijheid van meningsuiting, duidelijk en simpel, censuur die volledig gebaseerd is op ongespecificeerde ideologische bezwaren tegen de boodschap of op de vermeende identiteit en het politieke standpunt van de spreker" ("PragerU Takes Legal Action Against Google and YouTube for Discrimination [PragerU neemt juridische stappen tegen Google en YouTube wegens discriminatie]", PragerU.com, 2017).

Waldorf school in Silicon Valley

De New York Times meldde in 2011 over een privéschool in Los Altos, Californië, in het hart van Silicon Valley: "Het hoofd technologie (CTO) van eBay stuurt zijn kinderen naar deze school. Dat doen werknemers van Silicon Valley-reuzen als Google, Apple, Yahoo en Hewlett-Packard ook" (Richtel, Matt. "A Silicon Valley School That Doesn’t Compute [Een school in Silicon Valley die geen computers gebruikt]", NYTimes.com, 22 oktober 2011). Men zou verwachten dat de kinderen van deze topmedewerkers, die meer dan $ 17.000 per jaar aan schoolgeld betalen voor elke basisschool leerling, een aanzienlijk voordeel zouden hebben ten opzichte van de rest van ons. Of dat waar is of niet, valt nog te bezien, maar hier is wat zo opvallend is: de ‘Waldorf School of the Peninsula’, één van een keten van 160 scholen verspreid over de Verenigde Staten, schuwt technologie - zozeer zelfs dat er geen computers zijn, geen iPads en geen iPhones! Het artikel zegt:

De belangrijkste leermiddelen van de school zijn allesbehalve high-tech: pennen en papier, breinaalden en, af en toe, modder. Er is geen computer te vinden. Geen scherm te zien. Ze worden in de klas niet toegestaan en de school acht het zelfs bezwaarlijk ze thuis te gebruiken. Scholen in het hele land zijn er snel toe overgegaan hun klaslokalen van computers te voorzien, en veel beleidsmakers zeggen dat het dom zou zijn dit niet te doen. Maar het tegenovergestelde standpunt is in het epicentrum van de ‘tech-economie’ te vinden, waar sommige ouders en opvoeders deze boodschap hebben: computers en scholen gaan niet samen.

Professor Adam Alter van de universiteit van New York legt uit: "75% van de leerlingen [op de Waldorf School of the Peninsula] zijn de kinderen van Silicon Valley ‘tech-managers’ , hetgeen heel opvallend is. Dit zijn mensen die in het openbaar de wonderen van de producten die ze produceren prijzen en tegelijkertijd, in al hun wijsheid, besloten hebben dat hun kinderen niet thuishoren op een school die dezelfde ‘tech’ gebruikt" (Yates, Eames. “‘This Silicon Valley school shuns technology  ̶ ̶ yet most of the students are children of tech execs’ [Deze school in Silicon Valley schuwt technologie, toch zijnde meeste leerlingen kinderen van ‘tech-managers]", BusinessInsider.com, 23 maart 2017).

Toni Hassan, die voor de Sydney Morning Herald in Australië schrijft, schreef een artikel getiteld: "Facebook rukt de maatschappij uit elkaar, en andere redenen om social media te verlaten." Hij begint met het beschrijven van een andere machtige gedesillusioneerde speler. "Toen Chamath Palihapitiya in 2007 bij Facebook kwam, had het 50 miljoen gebruikers. Tegen de tijd dat hij na vier jaar vertrok 800 miljoen. Hij was de vicepresident voor gebruikersgroei. Tegenwoordig voelt hij zich enorm schuldig." Hassan zelf stelt in dit artikel:

Ik denk dat we allemaal in ons achterhoofd wisten, ook al deden we tijdens deze hele ontwikkeling alsof deze waarschijnlijk helemaal geen slechte gevolgen zou hebben, toch denk ik dat we in de diepe schuilhoeken van ons verstand aanvoelden dat er ernstige dingen konden gebeuren ... De korte-termijn, door dopamine aangedreven terugkoppelingen die we gecreëerd hebben, vernietigen de manier waarop de maatschappij werkt. Geen beschaafde discussies meer, geen samenwerking, onjuiste informatie, onwaarheden, en het is geen probleem van Amerika alleen – we hebben het hier niet over Russische advertenties - dit is een wereldwijd probleem (SMH.com.au, 15 december 2017).

Het is interessant om op te merken dat Mark Zuckerberg zowel psychologie als computerwetenschappen studeerde op Harvard, maar niets in dit artikel is bedoeld om hem, of welke van deze mannen ook, zwart te maken. Ze begonnen als zeer intelligente jonge mannen die succesvol probeerden te worden, en sommigen dachten dat ze de wereld ten goede konden veranderen, maar altijd is daar die wet van ongewenste gevolgen. Sommigen betuigen nu hun spijt en proberen de dingen ten goede te veranderen. Er is moed voor nodig om zich openlijk uit te spreken zoals sommigen gedaan hebben. Er is echter een geestelijk wezen dat de Bijbel "de aanvoerder van de macht in de lucht" noemt die ‘koers van deze wereld’ bepaalt (Efeziërs 2:2). Hij is degene die de hele wereld misleidt (Openbaring 12:9).

Het temmen van het veelkoppige monster

Het belangrijkste obstakel tegen verandering is het niet willen erkennen tegenover uzelf dat u veranderen moet. Een alcoholverslaafde ontkent dat hij (of zij) een probleem heeft, en zij die verslaafd zijn aan een of meer social media platforms, weigeren over het algemeen te accepteren dat ze eraan vastzitten. Er zijn anderen die vrolijk toegeven dat ze verslaafd zijn, maar het niet als een groot probleem zien. Zoals we in dit artikel hebben gezien, vinden sommige van de ingewijden die deze technologieën en platforms in het leven geroepen hebben wel dat dit een groot probleem is. Sean Parker verklaarde: "Alleen God weet wat het met de hersenen van onze kinderen doet."

Social media is een veelkoppig monster geworden dat onmogelijk te temmen is in onze huidige wereld. We hebben ‘de kop’ van verslaving, de kop van desinformatie door middel van nepnieuws, de kop van de vernietiging van rechtstreeks en persoonlijk contact, de kop van lichamelijke inactiviteit, de koppen van gewelddadige, vulgaire en van haat vervulde taal. Tegelijkertijd hebben we de kop van de censuur van legitieme ideeën. Dit artikel zal niets doen om de trein waarin we zitten te vertragen, maar het kan u wellicht aanmoedigen om het monster in uw eigen huis te temmen.

De eerste stap is om uw ogen te openen voor de realiteit van het probleem. Ja, iedereen wil gelijke tred houden met kinderen, ouders, tantes en ooms. We vinden het leuk om foto's te zien en te lezen hoe het hun vorige week vergaan is, maar net als bij televisie vóór het social media tijdperk, moeten we het gebruik ervan in de hand houden. We moeten niet vergeten dat het speciaal was opgezet om "zoveel mogelijk van uw tijd en bewuste aandacht te verbruiken…”. En dat betekent dat we u zo af en toe als het ware een ‘dopaminestootje’ moeten geven…. Het is een terugkoppeling ter bevestiging van uw social media status.” Misschien begrijpt u niet precies hoe dat werkt, maar meer dan één oprichter van een van de platforms voor social media geeft nu toe dat dit vanaf het begin hun bedoeling was. We zouden er goed aan doen hun bekentenissen serieus te nemen!

Zodra u zich er bewust van wordt dat er een probleem is, moet u bereid zijn om toe te geven dat u misschien, heel misschien, in de val bent getrapt . Alleen zo zult u controle over het probleem kunnen krijgen. Zodra u dit toegeeft, moet u actie ondernemen. Maak regels voor uzelf en uw familie om het monster te temmen. Hier zijn enkele suggesties:

  • Etenstijd betekent ‘time-out’ of pauze van social media en ‘tech-apparaten’ – leg ze weg!

  • Stel voor elke dag tijdslimieten in en houd u eraan

  • Houd elke minuut bij die u op social media doorbrengt

  • Sms of check uw social media accounts nooit tijdens een bezoek aan anderen - het is onbeleefd!

  • Sms of gebruik nooit, echt nooit, mobiele apparaten onder het rijden!

  • Stel één dag per week als time-out in

  • Stel een time-out in tijdens het vissen, golfen of tijdens het genieten van andere recreatieve activiteiten

Hier is een wijs advies uit de Bijbel: "Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen zijn nuttig. Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen bouwen op." (1 Korinthe 10:23). Van vers 12 in hoofdstuk 6 van ditzelfde boek is het eerste deel hetzelfde, maar de tweede helft is anders: "… Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar ik zal mij niet onder de macht van ook maar iets laten brengen." Neem het heft in handen! Tem het monster!